Kancelaria Radców Prawnych Górski&Szetela

I. Na czym polega reguła business judgement rule i kogo dotyczy?

Reguła polega na tym, że członkowie zarządu i rady nadzorczej spółki nie naruszają obowiązku dołożenia należytej staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności, w sytuacji gdy postępują w sposób lojalny wobec spółki, działając w granicach uzasadnionego ryzyka gospodarczego, w tym na podstawie informacji, analiz, opinii, które powinny być w danych okolicznościach uwzględnione przy dokonywaniu starannej oceny.

Reguła business judgement rule dotyczy członków zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz likwidatorów spółki kapitałowej, czyli spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółki akcyjnej.

Celem spółki prowadzącej działalność gospodarczą jest co do zasady osiągnięcie jak największego zysku. Aby go osiągnąć, niejednokrotnie niezbędne jest podjęcie przez osoby decyzyjne ryzykownych działań w jak najszybszym czasie, które przesądzają o sukcesie spółki na rynku. W praktyce zadanie to  obejmuje konkretne osoby, będące członkami organów spółki. Nowe przepisy zdają się uwzględniać, że za każdym działaniem podjętym w imieniu spółki, kryje się ryzyko niepowodzenia.

II. Jakie są przesłanki wyłączenia odpowiedzialności za szkodę?

Członek zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz likwidator nie naruszy obowiązku dołożenia staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności, jeżeli postępując w sposób lojalny wobec spółki, działa w granicach uzasadnionego ryzyka gospodarczego, w tym na podstawie informacji, analiz i opinii, które powinny być w danych okolicznościach uwzględnione przy dokonywaniu starannej oceny.

Nowelizowana ustawa przewiduje, że odpowiedzialność członka zarządu i rady nadzorczej spółki za szkodę, wynikłą z jego błędnego działania jest wyłączona w przypadku, gdy osoba ta postępowała w sposób lojalny wobec spółki.

Sama lojalność jednak nie wystarczy. Członek zarządu czy rady nadzorczej, który podjął określoną decyzje musi działać w granicach uzasadnionego ryzyka gospodarczego. To uzasadnione ryzyko gospodarcze może znajdować swoje oparcie przede wszystkim w informacjach, analizach oraz opiniach, które powinny być uwzględnione przy dokonywaniu starannej oceny osoby podejmującej konkretną decyzje.

III. Co to oznacza w praktyce?

Pojęcie business judgement rule w języku polskim jest rozumiane jako tzw. reguła osądu biznesowego i to na tle tej definicji należy oceniać nadchodzącą nowelizację Kodeksu spółek handlowych. Ustawodawca umożliwia członkom zarządu i rady nadzorczej podejmowanie ryzyka podczas wykonywania swoich obowiązków względem spółki, wyłącznie jeżeli to ryzyko to będzie uzasadnione stosownie do okoliczności.

Lojalność podejmującego decyzje i ich uzasadnione ryzyko gospodarcze  powinno każdorazowo zostać poparte informacjami, analizami oraz opiniami. Szczególnie pomocne staje się zasięgnięcie do informacji, przygotowanych przez fachowe i profesjonalne podmioty, zawodowo zajmujące się konkretną sferą badań. Podjęcie danej decyzji, popartej rzetelną analizą może wpłynąć na ocenę staranności działania członka zarządu. Z tego powodu, warto przeanalizować obowiązujące w spółce zasady compliance. Warto również zadbać o wsparcie specjalistów i doradców, z takich dziedzin jak prawo, finanse czy podatki.

Członkowie zarządu i rady nadzorczej nie będą odpowiadać za szkodę spowodowaną podjętymi przez nich decyzjami, o ile były podejmowane w granicach uzasadnionego ryzyka biznesowego, w oparciu o adekwatne do okoliczności informacje, przy czym zawsze ocena podejmowanych działań powinna uwzględniać każdy indywidualny przypadek i okoliczności.

Podkreślamy, że omówiona powyżej regulacja wchodzi w życie już 13 października bieżącego roku (ustawa z dnia 9 lutego 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. z 2022 r. poz. 807).

Jeżeli mają państwo jakiekolwiek wątpliwości związane z opisaną nowelizacją, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią: kancelaria@apogado.pl