Ta strona używa cookies do celów analitycznych.

22/03/2023

Fundacja rodzinna - sposobem na sukcesję w firmie?

22 maja 2023 roku wejdzie w życie ustawa o fundacjach rodzinnych. Celem ustawy jest wprowadzenie w życie nowej osoby prawnej – fundacji rodzinnej, umożliwiającej sukcesję firm rodzinnych przy ich jednoczesnym zachowaniu w rękach najbliższej rodziny. Ustawa jest wynikiem kilkuletniej pracy polskiego prawodawcy, chcącego wprowadzić do polskiego systemu prawnego fundację rodzinną na kształt podobnych instytucji od lat funkcjonujących w innych państwach europejskich.

 

I. Zasady działania fundacji rodzinnej.

Fundację rodzinną tworzy fundator, który określi jej statut, majątek oraz beneficjentów. Powołując fundację, fundator obowiązany będzie wnieść do niej majątek o wartości nie mniejszej niż 100 000 zł. Fundatorem może być jedna lub więcej osób, a fundacja rodzinna będzie mogła powstać zarówno na mocy testamentu, jak i aktu założycielskiego zawartego przed notariuszem.

Statut fundacji rodzinnej będzie musiał określać beneficjentów, czyli osoby, które będą otrzymywały od fundacji świadczenia, a w przypadku rozwiązania fundacji – jej mienie. Beneficjentem fundacji rodzinnej będzie mogła zostać nie tylko każda osoba, czy nawet organizacja pożytku publicznego, ale również sam fundator.

Fundator powołując siebie samego beneficjentem będzie mógł wycofać się z aktywnego prowadzenia biznesu, zachowując prawo do jej dochodów.

Fundacja rodzinna w chwili założenia staje się osobą prawną, tak jak spółka z ograniczoną odpowiedzialnością czy spółka akcyjna. Od momentu założenia fundacja rodzinna podobnie jak inne osoby prawne będzie posiadała organy, tj. zarząd, radę nadzorczą oraz zgromadzenie beneficjentów. Nad fundacją rodzinną będzie również ciążył obowiązek przeprowadzania obowiązkowych audytów.

II.Prowadzenie działalności gospodarczej przez fundację rodzinną.

Ustawa przewiduje, że fundacja rodzinna będzie mogła prowadzić działalność gospodarczą w zakresie m.in.:

  • Zbywania mienia,
  • Najmu, dzierżawy lub udostępniania mienia na innej podstawie,
  • Przystępowania do spółek lub innych jednostek organizacyjnych oraz uczestnictwa w nich,
  • Nabywania i zbywania papierów wartościowych i innych praw o podobnym charakterze,
  • Udzielania pożyczek spółkom, w których fundacja posiada prawa oraz udzielania pożyczek beneficjentom fundacji,
  • Prowadzenia gospodarstwa rolnego,
  • Gospodarki leśnej.

    Fundacja rodzinna może prowadzić również działalność gospodarczą w innym zakresie niż wskazany powyżej. Prowadzenie działalności gospodarczej w innym przedmiocie będzie wiązało się z konsekwencjami podatkowymi, o czym więcej będzie mowa w punkcie III.

 

III. Fundacja rodzinna a konsekwencje podatkowe.

Założenie fundacji rodzinnej i przekazanie jej majątku nie będzie opodatkowane. Fundacja będzie również zwolniona z podatku dochodowego od osób prawnych, czyli tzw. CIT-u. Opodatkowaniu CIT-em podlega jednak rozwiązanie fundacji.

Co do zasady, świadczenia wypłacane beneficjentom fundacji rodzinnej podlegają opodatkowaniu CIT-em.

Jeżeli fundacja rodzinna prowadzi działalność gospodarczą w zakresie ustawowym, tj. wskazanym w punkcie II niniejszego artykułu – to w takim przypadku stawka podatku CIT będzie wynosiła 15%.

Natomiast w przypadku, w którym fundacja rodzinna będzie prowadziła działalność gospodarczą w zakresie pozaustawowym, to w takim przypadku dochody z tej dodatkowej działalności będą opodatkowane na zasadach ogólnych podwyższoną stawką CIT, która będzie wynosiła 25%.

Przechodząc do opodatkowania świadczeń otrzymywanych przez beneficjentów podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT-em):

  • Jeżeli fundacje rodzinną założy jedna osoba, a beneficjentami będą osoby z tzw. „grupy 0”, to otrzymywane przez nich świadczenia z fundacji rodzinnej nie będą opodatkowane PIT-em. Oznacza to, że wolne od zapłaty PIT-u będzie mienie przekazane lub pozostawione do dyspozycji beneficjentów, ale tylko wtedy, gdy beneficjentem jest: fundator, małżonek fundatora, jego zstępny, wstępny, pasierb, rodzeństwo, ojczym lub macocha.
  • Natomiast, jeżeli fundację rodzinną założy kilka osób (np. rodzeństwo), to w praktyce beneficjenci będą opodatkowani przez konieczność zapłaty PIT-u. Jednocześnie w takim przypadku stawka podatku dochodowego od osób fizycznych będzie korzystna i będzie wynosiła 15%.

Fundacje rodzinne będą mogły funkcjonować w polskim systemie prawnym od 22 maja 2023 roku.

Jeżeli mają państwo jakiekolwiek wątpliwości związane z fundacjami rodzinnymi, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią: kancelaria@apogado.pl